Η ισότητα των φύλων: ένα θέμα τόσο διαχρονικό και τόσο αμφιλεγόμενο που στο άκουσμα της φράσης αυτής λίγο πολύ ξέρουμε ότι πυροδοτεί εντάσεις και διαφωνίες, αλλά και ελπιδοφόρες συζητήσεις. Πολλοί την θέλουν, όμως πόσοι πραγματικά πιστεύουν σε αυτήν; Είναι ένα ερώτημα που έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που γίνεται μια τέτοια συζήτηση. Δεν είναι εύκολο να βρει κανείς έναν άνθρωπο που να πει ότι δε θέλει ισότητα μεταξύ των δύο φύλων, ωστόσο είναι συχνό το φαινόμενο να ακούσει κανείς, κυρίως άντρες, να λένε ότι στην πραγματικότητα άντρες και γυναίκες δεν είναι ίσοι βασιζόμενοι σε στοιχεία σωματικής διάπλασης ή «φυσικών ικανοτήτων».
Η έννοια της ισότητας είναι σχετικά πρόσφατη και ιδιαίτερα για τα ελληνικά δεδομένα, καθώς κατοχυρώθηκε ρητά μόλις στο Σύνταγμα του 1975. Σε άλλες νέες χώρες, όπως η Νέα Ζηλανδία και οι ΗΠΑ, οι γυναίκες είχαν αποκτήσει ήδη πολλά ίσα δικαιώματα με τους άντρες. Στην Ευρώπη το κίνημα για ισότητα ξεκίνησε από τις Σκανδιναβικές χώρες περίπου στις αρχές του 20ου αιώνα. Αυτό ενισχύθηκε περισσότερο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου οι γυναίκες βγήκαν στην αγορά εργασίας την ώρα που οι άντρες ήταν στον πόλεμο. Καταλυτικός παράγοντας υπήρξε η Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του ανθρώπου των Ηνωμένων Εθνών του 1948, καθώς και άλλες συμβάσεις που πυροδότησαν σειρά πολιτικών πράξεων σημαντικών διεθνών οργανισμών, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης και η ΕΟΚ( σήμερα Ε.Ε).
Το πρώτο βήμα για την ισότητα των φύλων θα μπορούσε να θεωρηθεί πως αποτέλεσε η ίση πρόσβαση και συμμετοχή στα κοινά. Το δικαίωμα στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι ήταν από τα βασικότερα αιτήματα των γυναικών. Ενώ η ιστορία αποδεικνύει ότι και σε αυτόν τον τομέα άλλες χώρες, όπως η Νέα Ζηλανδία, ήταν αρκετά πιο προοδευτικές, η Ελλάδα καθυστέρησε υπερβολικά. Μόλις το 1930 ο Ελευθέριος Βενιζέλος έδωσε στις γυναίκες το δικαίωμα να ψηφίζουν στις δημοτικές εκλογές, πράγμα που επέφερε έντονες αντιδράσεις από μέρος της κοινωνίας. Η ψήφος στις εθνικές εκλογές ήρθε το 1952, καθώς η Ελλάδα κύρωσε τη διεθνή σύμβαση του ΟΗΕ για τα ίσα δικαιώματα των γυναικών και την ίση πρόσβαση στα δημόσια επαγγέλματα.
Τρεις δεκαετίες αργότερα, βαθύτερες νομοθετικές μεταβολές θεμελίωσαν ακόμα πιο πολύ την ισότητα των φύλων. Η πιο σημαντική απ’ αυτές ήταν η αλλαγή του οικογενειακού δικαίου. Το αναχρονιστικό οικογενειακό δίκαιο που υπήρχε μέχρι τότε στην Ελλάδα δε σύναδε με τις νέες πολιτικές κινήσεις, που σε παγκόσμιο επίπεδο είχαν ως στόχο την ουσιαστική ισότητα των δύο φύλων. Με νόμο του 1983 ο άνδρας έχασε και σε νομικό επίπεδο την εξουσία που είχε στην πατριαρχική κοινωνία και πλέον οι δύο σύζυγοι είναι εξίσου υπεύθυνοι για την οικογένεια και την ευημερία της. Επίσης, καταργήθηκε ο θεσμός της προίκας που ανάγκαζε την οικογένεια της γυναίκας να φροντίσει για αυτήν, ώστε να παντρευτεί. Έτσι, το ζευγάρι όφειλε να φροντίζει για την οικογένεια ανάλογα με τις δυνάμεις του καθενός. Παράλληλα, η υποχρέωση της γυναίκας να αλλάξει το επίθετο της και να πάρει του συζύγου της έπαψε να υφίσταται, όπως επίσης δεν ήταν αναγκαστικό τα παιδιά να παίρνουν το επίθετο του πατέρα τους, αλλά οι γονείς μπορούσαν να διαλέξουν ποιο επίθετο από τα δικά τους να δώσουν.
Η μεγάλη αλλαγή δεν ήταν όμως, μόνο στο οικογενειακό δίκαιο. Σχεδόν σε όλους τους τομείς επήλθαν ρυθμίσεις, ακολουθώντας φυσικά τις επιταγές και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκπαίδευση και ανατροφή γίνονται χωρίς διάκριση στο φύλο, γυναίκες και άντρες έχουν ίσα δικαιώματα στην περιουσία και οι διατάξεις για το διαζύγιο εκσυγχρονίζονται με την θέσπιση του συναινετικού διαζυγίου. Φυσικά και το εργατικό δίκαιο γνώρισε μεγάλες νομοθετικές αλλαγές. Πλέον οι γυναίκες και οι άντρες έπρεπε να απολαμβάνουν ίσης μεταχείρισης και να παίρνουν ίδια αμοιβή για την ίδια εργασία. Διακρίσεις στον εργασιακό χώρο βάσει φύλου απαγορεύονται.
Εν κατακλείδι, είναι φανερό πως η ισότητα των δύο φύλων έχει κατοχυρωθεί στο ελληνικό δίκαιο και ενισχύεται συνεχώς μέσω διεθνών συμβάσεων και συνθηκών. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα η Ελλάδα δεν είναι μια ιδανική χώρα για να είσαι γυναίκα. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι έχουν γίνει μεγάλα βήματα για την γυναικεία ενδυνάμωση, όμως το ελληνικό κράτος και η ελληνική κοινωνία ακόμα δεν έχουν καταφέρει την ουσιαστική ισότητα μεταξύ των φύλων. Η πατριαρχία, τα κατάλοιπα των προηγούμενων γενεών και ένα κράτος που αγνοεί τις φωνές των γυναικών είναι μόνο μερικές από τις αιτίες που οι γυναίκες στην Ελλάδα χρειάζονται τον φεμινισμό και την ανάγκη για αγώνα. Όταν εν έτει 2021 σημειώνουμε πάνω από 20 γνωστές γυναικοκτονίες, ολοένα και περισσότερες γυναίκες με επιρροή μαρτυρούν τη σεξουαλική, και όχι μόνο, κακοποίησή τους και τα νομοθετικά πλαίσια αφήνουν «παραθυράκια» για τους δράστες να ξεφύγουν από τη δικαιοσύνη, τότε είναι φανερό πως έχουμε έναν μακρύ δρόμο για την ουσιαστική ισότητα των φύλων.
Πηγές :
http://www.greeklaws.com/pubs/uploads/378.pdf
https://www.offlinepost.gr/2019/04/30/%CE%B7-%CE%B9%CF%83%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%86%CF%8D%CE%BB%CF%89%CE%BD-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%83%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1/
https://www.ekdd.gr/ekdda/files/ergasies_esdd/12/2/339.pdf
πηγή εικόνας: Slowtide Announces Donations to NAACP, Equal Justice Initiative and BLM | Shop-Eat-Surf