Περιγραφή εξωφύλλου: Στην εικόνα απεικονίζονται δύο άντρες με γυρισμένη πλάτη, αγκαλιασμένοι να κοιτάζουν έναν τοίχο στον οποίο είναι χαραγμένο το σύνθημα «ΟΡΓΑΝΩΘΕΙΤΕ Α.Κ.Ο.Ε.»
«ΕΜΕΙΣ ΕΙΜΑΣΤΕ οι Έλληνες ομοφυλόφιλοι. Περάσαμε αιώνες καταπίεσης κρυμμένοι και κυνηγημένοι διότι η εκάστοτε ιδεολογία του κοινωνικού συστήματος μας θεωρούσε “διεστραμμένους”, “έκφυλους”, “κοινωνική πληγή”, κλπ. Σήμερα βγαίνουμε ενωμένοι στην επιφάνεια της κοινωνικής ζωής της χώρας μας για να συζητήσουμε μαζί, να καταλάβετε και να καταλάβουμε ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να υπάρχει και να μεταχειρίζεται το σώμα του όπως αυτός νομίζει καλύτερα. Χωρίς την επέμβαση της κοινωνίας που διαχωρίζει αυθαίρετα με ετικέτα τους ρόλους και δίνει στα άτομα ανάλογη τοποθέτηση.» από τη Διακήρυξη Α.Κ.Ο.Ε.
Ιστορικά, διαχρονικά και παγκοσμίως ο Ιούνιος έχει καθιερωθεί ως ο μήνας υπερηφάνειας και ορατότητας των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Ως σημείο αναφοράς του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος έχει τεθεί η εξέγερση του Stonewall, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουνίου 1969 στο Μανχάταν της Ν. Υόρκης. Τότε, άτομα της κοινότητας και πρωτίστως τρανς και κουήρ μαύρα άτομα που ασκούσαν σεξεργασία εξεγέρθηκαν απέναντι στους εξευτελισμούς και στην κακοποίηση της αστυνομίας, διεκδικώντας τον σεβασμό και την αποδοχή συθέμελης της κοινωνίας.
Στην Ελλάδα, ως σημείο μηδέν του ομοφυλοφιλικού κινήματος ορίζεται το έτος 1976, όταν ιδρύθηκε το Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλόφιλων Ελλάδας (Α.Κ.Ο.Ε.). Είχαν περάσει δύο χρόνια από την πτώση της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, η σκοτεινή και καταπιεστική σε πολλαπλά επίπεδα περίοδος είχε παρέλθει, η ελπίδα της μεταπολίτευσης και του εκδημοκρατισμού της χώρας ήταν ορατή, η Ελλάδα προσχωρούσε στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, ενώ παράλληλα ένας άνεμος αγωνιστικότητας και αισιοδοξίας φερμένος από την Γαλλία του Μάη του ’68 έπνεε στον ορίζοντα. Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα ωστόσο συνέχιζαν να βρίσκονται στο περιθώριο, να στιγματίζονται και να διαπομπεύονται από το ίδιο το κράτος και τους θεσμούς του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το χουντικής έμπνευσης νομοσχέδιο Ν1193/1981 «περί αφροδισίων νοσημάτων και άλλων συναφών θεμάτων», το οποίο κατατέθηκε προς ψηφοφορία στη Βουλή επί Κωνσταντίνου Καραμανλή και ουσιαστικά νομιμοποιούσε τις διώξεις ενάντια στις εκδιδόμενες γυναίκες, τους ομοφυλόφιλους και τα τρανς άτομα. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση της LGBTQI+ κοινότητας, η οποία πραγματοποίησε την πρώτη εκδήλωση διαμαρτυρίας στις 25 Απριλίου 1977 στο θέατρο Λουζιτάνια με κεντρική ομιλήτρια την Μπέτυ Βακαλίδου. Η συγκεκριμένη συγκέντρωση και οι πορείες διαμαρτυρίας που ακολούθησαν συνέβαλαν στην απόσυρση του νομοσχεδίου, προσφέροντας στο κίνημα την πρώτη του νίκη.
Το Α.Κ.Ο.Ε. συστάθηκε από μια παρέα νέων επηρεασμένων από τα αντίστοιχα κινήματα του εξωτερικού, οι οποίοι προσέγγισαν διάσημους Έλληνες ομοφυλόφιλους για να τους ενημερώσουν για τις κινηματικές τους βλέψεις και να τους προσκαλέσουν να συμμετάσχουν στη νεοσύστατη συλλογικοτητα. Αφού ο διακεκριμένος λογοτέχνης Ταχτσής αρνήθηκε να συμμετάσχει στο εγχείρημα, ως ηγετική φυσιογνωμία του κινήματος αναδείχθηκε ο πολιτικοποιημένος συγγραφέας Λουκάς Θεοδωρακόπουλος. Μεταξύ των βασικών μελών υπήρξαν επίσης ο σκηνοθέτης Αντρέας Βελισσαρόπουλος, ο ποιητής Ανδρέας Αγγελάκης, ο Νίκος Μουρατίδης και ο Μάρκελλος Νύκτας.
Η πρώτη ομοφυλοφιλική οργάνωση στην Ελλάδα είναι πλέον παρούσα και διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Πρόκειται για μία συλλογικότητα η οποία έθετε στο προσκήνιο, επισήμως και δημόσια το ζήτημα των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, προτάσσοντας το μήνυμα της σεξουαλικής απελευθέρωσης. Στη διακήρυξη τους αναγνωρίζουν ως βασικό θέμα την ανάγκη για τη συνειδητοποίηση της καταπίεσης που υφίστανται σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Σε προσωπικό επίπεδο επίσης παρέχουν ηθική συμπαράσταση και ενδυνάμωση στους χιλιάδες ομοφυλόφιλους της χώρας. Το Α.Κ.Ο.Ε. ανέπτυξε πολιτική δραστηριότητα με πορείες, συγκεντρώσεις και ποικίλες παρεμβάσεις, ενώ διοργάνωσε την πρώτη παρέλαση υπερηφάνειας, στις 28 Ιουνίου 1980 στην Αθήνα, η οποια όπως είναι λογικό είχε μία εντελώς διαφορετική μορφή από τα σημερινά pride.
Η ρηξικέλευθη για τα ελληνικά δεδομένα δράση του Α.Κ.Ο.Ε. επεκτείνεται στην κυκλοφορια του πρώτου ομοφυλοφιλικού περιοδικού, με τον τίτλο ΑΜΦΙ, την άνοιξη του 1978. Κυκλοφόρησαν 25 τεύχη, τα οποία αποτέλεσαν δίαυλο διάδοσης των αιτημάτων της συλλογικότητας. Στο περιοδικό ανήκαν η συντακτική ομάδα, η πολιτική ομάδα, η ομάδα εκδηλώσεων και η ομάδα αυτοανάλυσης, η οποία συνέβαλε στην απενοχοποίηση της ομοφυλοφιλίας και της γκέι ταυτότητας.
Το 1987 σηματοδοτεί την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής του Α.Κ.Ο.Ε. Πολλά από τα μέλη του εισχώρησαν το 1988 στη νεοσύστατη Ελληνική Ομοφυλοφιλική Κοινότητα (ΕΟΚ), η οποία έλαβε τη μορφή της αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με πρόεδρο τον Βαγγέλη Γιαννέλο. Μετα απο έντεκα χρόνια δράσης, το Α.Κ.Ο.Ε. αποτέλεσε πρόδρομο για μελλοντικές διεκδικήσεις οπως και για τη σύσταση ισχυρών οργανώσεων με ενεργή παρουσία στο κοινωνικό πεδίο.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
https://athenspride.eu/history-of-pride/
https://www.istorima.org/graptes/309/etsi-xekinise-to-loatki-kinima-stin-ellada/
https://www.lifo.gr/culture/cinema/akoe-amfi-i-istoria-mias-epanastasis
https://www.lifo.gr/culture/cinema/akoe-amfi-i-istoria-mias-epanastasis
Trackbacks/Pingbacks